Overheden moeten ervoor zorgen dat de wereldwijde decarbonisatie-inspanningen niet worden opgeofferd ten gunste van economische welvaart, maar mogen evenmin de groei afremmen om een schonere wereld te creëren. Beter is het om een manier te vinden die beide doelen combineert.
Covid-19 heeft twee thema's op de voorgrond geplaatst die sterk aanwezig zijn in de huidige economische houding ten opzichte van de opwarming van de aarde.
Ten eerste is gebleken dat er onder politici, economen en mogelijk ook het publiek een zeer zorgwekkende houding bestaat die erop neerkomt dat verdere vergroening een luxe is die op de tweede plaats komt wanneer het economisch moeilijk gaat. Aangezien het tientallen jaren kan duren voordat de verloren gegane groei van de afgelopen maanden is terugverdiend, zou het vergroeningsbeleid lange tijd op de achtergrond kunnen blijven totdat de economieën weer op het niveau van begin 2020 zijn.
Ten tweede is het risico toegenomen dat de reactie van het publiek op de pandemie zich vertaalt in een afwijzing van de wereldhandel en mondialisering en een omarming van restrictieve economische modellen die op het eerste gezicht de CO₂-uitstoot kunnen verminderen, maar dan wel aan een enorme prijs voor de wereldwijde economische groei.
In dit scenario van minder groei is het gebrek aan herstel kennelijk het belangrijkste instrument tegen de opwarming van de aarde. Het is echter de vraag of het politiek en sociaal aanvaardbaar is dat de economieën collectief afzien van een herstel in 2021 en vervolgens een tien jaar durende recessie accepteren die het gevolg zou zijn van een agenda met minder groei.
Als we koolstofintensiteit zien als één eenheid koolstof per eenheid bbp, zal de wereldwijde bbp-groei dit jaar naar verwachting een daling van de CO₂-uitstoot met 6% teweegbrengen. Hoewel dit lijkt aan te tonen dat minder wereldwijde groei beter is voor het milieu, is dit nog altijd ver verwijderd van de door de Global Investor Coalition (GIC) berekende daling die noodzakelijk is om de opwarming van de aarde tegen het einde van de 21ste eeuw onder de 1,5 graden te houden.
We zouden nog altijd een verdere daling met 13 procent moeten zien en verwachten dat de CO₂-uitstoot in 2021 weer zal stijgen, net als na de financiële crisis van 2008-2009. De economische krimp heeft ons dus niet meer tijd gegeven om de opwarming van de aarde op te lossen en de recessie leidt evenmin tot een betekenisvolle afname van onze CO₂-productie.
Ondanks de crisis kunnen we het opvoeren van onze inspanningen om onze economieën koolstofvrij te maken niet uitstellen. Doen we dat wel, dan resten ons twee sombere alternatieven: ofwel geven we het terugdringen van de opwarming van de aarde op en accepteren de verwoestende milieu-, sociale, economische en geopolitieke kosten, ofwel gaan we een lange periode van recessie tegemoet.
Volgens schattingen van de Europese Commissie moeten de investeringsinspanningen voor een groene transitie ongeveer 2-3% van het jaarlijkse bbp bedragen. Hoewel veel van deze 'overgangsinvesteringen' niet onmiddellijk rendabel zijn, moet ernstiger rekening worden gehouden met de werkelijke kosten die de opwarming van de aarde uiteindelijk met zich mee zal brengen voor binnenlandse en internationale economieën.
De recessie biedt echter een lichtpuntje voor investeringen om de opwarming van de aarde tegen te gaan. Profiterend van het lage renteniveau zou een Europees klimaatnoodfonds, dat collectieve langlopende schuldeffecten aanbiedt, de investeringen kunnen benutten om groene transitieprojecten te financieren. Deze zouden door overheden of bedrijven kunnen worden opgepakt en zouden de mogelijkheid bieden om economische groei te laten samengaan met bestrijding van de opwarming van de aarde. De Europese budgettaire integratie, waarvan deze crisis heeft aangetoond dat zij hard nodig is, zou eveneens van een dergelijke aanpak profiteren en verdere groei opleveren.
Het is volkomen begrijpelijk dat de verdere vergroening op korte termijn op een laag pitje staat om de beleidsinspanningen op de pandemie te richten, en ik prijs overheden en bedrijven, die passende maatregelen hebben genomen om de werknemers en de bedrijfscontinuïteit te beschermen.
Nu we ons enigszins beginnen te herpakken moeten we evenwel de overgang naar een groene economie niet uit het oog verliezen en bedenken dat een milieucrisis in de toekomst net zo schadelijk kan zijn, mogelijk zelfs nog schadelijker.
Dit artikel is uitsluitend bedoeld voor professionele klanten in de zin van EU-richtlijn Markets in Financial Instruments (2014/65/EU MIFID Richtlijn) en mag niet worden overhandigd aan particuliere beleggers. Dit artikel wordt gebruikt voor informatieve doeleinden en vormt, vanwege AXA Investment Managers, geen aanbod om te kopen of verkopen, noch een beleggingsvoorstel of een beleggingsadvies. De in dit artikel vervatte meningen, ramingen en vooruitzichten kunnen subjectief zijn, mettertijd veranderen of zonder voorafgaande kennisging worden gewijzigd. Ondanks de getroffen voorzorgsmaatregelen, kan geen enkele waarborg (inclusief de aansprakelijkheid jegens derden), expliciet of impliciet, worden geboden met betrekking tot de juistheid, betrouwbaarheid of volledigheid van de informatie in onderhavig artikel. De potentiële belegger mag zijn beleggingsbeslissing in geen geval baseren op dit document, aangezien het onvolledig is en onvoldoende informatie bevat voor een goede besluitvorming. Voorafgaand aan elke inschrijving, raden we de beleggers aan kennis te nemen van het KIID en het prospectus. Dit document werd uitgegeven door AXA Investment Managers nv, een vennootschap opgericht onder de wetten van Frankrijk, met zetel in Tour Majunga, La Défense 9 – 6 place de la Pyramide – 92800 Puteaux, ingeschreven in het handelsregister van Nanterre onder nummer 353 534 826.
In andere rechtsgebieden wordt dit document uitgegeven door ondernemingen behorend tot de AXA IM Groep, waaronder AXA IM Benelux nv.
